Aşağıda, Genç Gelişim dergisinde yayınlanan bir yazımı görüyorsunuz.
Genç Gelişim
Aylık Bireysel Gelişim ve Yaşama Sanatı Dergisi
Sayı: 78, Mayıs 2012, Sayfa 48-49
Proje Yönetmek İnsana Ne Kazandırır?
“Proje yönetmeyi bilmek sadece işte değil kişinin zihninde, karakterinde ve hayatında olumlu yönde değişikliklere yol açar.” Can İzgi
Proje yönetimi, hepimizin iş hayatında ve günlük hayatta sık sık duyduğu bir terimdir. Bununla beraber, “Kariyerini proje yöneticisi olarak sürdüren kişilerin sayısı azdır.” demek doğru olacaktır. Şirketin birinde, bir projede birçok kişi çalışıyorsa, büyük bir ihtimalle, içlerinden sadece bir tanesi proje yöneticisi sıfatıyla çalışmakta, diğerleri de projede ona raporlamaktadır.
Proje yöneticisi olarak kariyerini sürdürmek, kişinin zihninde, karakterinde ve hayatında olumlu yönde değişikliklere yol açar. Yazımızın konusu, bunları ele almak olacaktır.
Değişik meslek türlerinde değişik tipte yetkinlikler gerekli olacaktır. Bunları aşağıda belirtilen iki kategoriye ayırabiliriz.
Yetkinliklerin bir kısmında somut bilgi ve beceri gerekecektir. Bu tip yetkinliklere İngilizce’de “hard skills” deniyor. Değişik yerlerden gelen verileri bir araya toplayıp iş planı oluşturmak, bu tipteki bir yetkinliğe örnektir. Bu tip bir iş yaparken, beynin sol kısmının daha baskın bir şekilde çalıştığı açıklanmıştır. Bu tip işlerde başarılı olan kişilerin IQ (Intelligence Quotient) seviyelerinin yüksek olduğu söylenir.
Yetkinliklerin diğer bir kısmında da insanlarla ilgili davranışlarınız konusunda bazı beklentiler olacaktır. Bu tip yetkinliklere İngilizce’de “soft skills” deniyor. Ekibin motivasyonunu artırmak, bu tipteki yetkinliğe bir örnektir. Bu tip bir iş yaparken, beynin sağ kısmının daha baskın bir şekilde çalıştığı açıklanmıştır. Bu tip işlerde başarılı olan kişilerin EQ (Emotional Quotient) seviyelerinin yüksek olduğu söylenir.
Proje yönetiminin güzel bir yanı, bu iki tipteki yetkinliğin ikisinin de gerekli ve çok güzel bir dengede olmasıdır. Bu, proje yöneticisinin bakış açısını ve ufkunu genişletir. Örnek olarak, proje performans raporu hazırlamak için, proje yöneticisinin “hard skills” tipinde bir yetkinlik kazanmış olması gerekecektir. Buna ilaveten, liderlik yapması gerektiğinde ise, proje yöneticisinin “soft skills” tipinde bir yetkinlik kazanmış olması gerekecektir. İnsanlara, ufak yaşlardan itibaren bu iki tipteki yetkinliği kazandırmaya çalışırız. İlkokul birinci sınıftaki karnemi hatırlıyorum. Sol tarafta derslerde aldığım notlar yazılıydı, sağ tarafta ise davranış notlarım yazılıydı.
Bir proje çalışması, kendine özgü bir ürün, servis ya da sonuç geliştirmek amacıyla yapılır. Tıpatıp aynı çalışma daha önce yapılmamıştır. Yapılan çalışmada belli bir oranda orijinallik vardır. Bu durum, beraberinde, deneyimin az olmasını ve belirsizlikleri getirir. Deneyimin az olması, her projede proje yöneticisinin yeni şeyler öğrenmesinin söz konusu olacağı anlamına gelecektir. İşini keyifli bulacağı gibi, öğrenmeye her zaman açık bir karakter sahibi olması da söz konusu olacaktır. Belirsizliklerin bulunması ise proje yöneticisinin makul oranda risk alma, stres ve olumsuz duygular ile daha iyi baş etme becerilerini geliştirmesini sağlayacaktır.
Limbik sistemin bir parçası ve insan beynindeki merkezlerden birisi olan “amigdala”nın işlevi, çevresel bir uyarımın tehdit düzeyinin ne olduğu konusunda anlık karar vermektir. Amigdaladan çıkan sinyalin sistemin diğer merkezlerine ulaşmasından sonra, insan duruma karşı bir fiziksel tepki verir. Amigdaladan bir tehdit algılandığına dair bir sinyal çıksa bile, birçok durumda, kendini eğitmiş bir insan o anda paniğe kapılmayabilir, olumsuz bir tepki göstermeyebilir ve karşısındaki insana olumsuz bir sinyal vermeyebilir. İşinin yapısı gereği, belirsizliklerin ve risklerin içinde çalışan proje yöneticisinin bu konuda da kendini eğitmiş olması gerekecektir.
İnsanlar zamanının büyük bir bölümünü iş hayatında geçiriyor. Uzun seneler önce şöyle bir bilgi bana ulaşmıştı. Ortalamada, insanlar günün üçte birini iş hayatında, diğer üçte birini uykuda, diğer üçte birini ise özel hayatında geçirir. Günümüzde, iş hayatında geçen zamanın oranı artmış gibi görünüyor. İş hayatı insanın karakterini ve kişiliğini önemli ölçüde etkiler. Proje yöneticileri, özel hayatlarında da daha verimli olurlar. Özel hayatlarındaki işlerini planlı yapmanın verdiği bir verim ve stresin azalması buna iyi bir örnektir. Ailesindeki ve çevresindeki insanların duygularını daha iyi anlaması, hemen paniğe kapılmaması, olumsuz duygularını kontrol edebilmesi, stres ile daha iyi baş edebilmesi, gerektiğinde analitik düşünebilmesi, çıkan problemlere olgun bir şekilde yaklaşabilmesi gösterebileceğimiz diğer örneklerdir. Tanıdığım proje yöneticilerinde ben bu özellikleri çoğunlukla görüyorum.
Bir insanın işinden memnun olup olmadığı birçok şeye bağlıdır. Bunları dört ana başlık altında toplayan uzmanlar olmuştur: Maaş, ünvan, işin ortamı ve işin kendisi. Bir proje yöneticisine, şu anki çalıştığı işinde bu dördüncü madde ile ilgili görüşünü sorunuz. Yukarıda anlatılan sebeplerden dolayı, genellikle bu konuyla ilgili olan memnuniyetini belirtecektir.
Bir projeyi yönetmeyi öğrenmek, bir yöneticisinin yetilerine sahip olmak hiç de zor değil. Hayatınızı her anlamda düzene sokacak ve daha mutlu olmanızı sağlayacak bu yetiyi kazanmak için yapmanız gereken tek şey kendinizi geliştirme yolunda bir adım daha atmayı istemek.
____________________________________________________
Copyright © 2025 Can Izgi – All Rights Reserved.